Join Date: Jan 2007
Location: Nederland
Age: 41
Rep Power: 20 
|
ԳՈՂԳՈԹԱՅԻ ԾԱՂԻԿՆԵՐ
(Շարունակելի)
Դանիել Վարուժան
4. ՏՐՏՈՒՆՋՔ
Լա՛վ էր այրույթն ամբոխին, տոնախըմբելը վատթա՛ր.
Ու շանթերես վերջ ժըպիտս անոր դեմքին չըցաթեց:
Եվ երբ անոնք իմ փառքիս համար դափնի հյուսեցին`
Ես քամակիս ապառաժն անոնց շընթման դարձուցած`
Հեռացա, հյուղըս մըտա, մարեցի հույսըս վերջին
Ու պապակովը մահվան, Հընդի՛կ, քեզի՜ ձայնեցի:
Այժըմ ընդդեմ Բընության, և՛ Նըվիրման, և՛ Սերին
Դըռներս պինդ փակած եմ և վհատությամբըս կընքած:
Լուսամուտներս հյուսված են բաղեղներով տըրտմական`
Ուր վաղեմի բույնին մեջ չի՛ գար ծիծառն ալ երգել.
Լուսինն ինծի չըհասած դուրսն որմիս տակ կը մեռնի,
Եվ կը կոտրի փեղկերուս մեջ սյուքին թևն անուշակ,
Ես իմ կյանքես հալածված` խավարին մեջ կ’արտասվեմ.
Այժըմ հողին քացն ունիմ. ծարավ ունիմ Լեթեին.
Եվ օդն` երակըս շարժող, և լույսն` աչքերս կիտվածող
Ես կ’անիծե՜մ… և ահա խելահեղված կը զարնեմ
Նիրվանայիդ աստղահեռ դուռն, ու շեմն իր կը կըրծեմ:
Դեռ ապրի պե՞տք է, Ատո՛մ, հուս’հատությունն աննվաճ
Ոսկի կըռվանն ոտքերուս երբ փոխած է մըղեղի.
Սընուցանել հա՞րկ է դեռ այս փուճ մարմինն` հակառակ
Սրտիս անմեռ սադրանքին, որ մահվան լոկ կ’ունկընդրե:
Ո՛վ Տեսանող, թե ունի երջանկությունը գաղտնիք,
Թե կըրնամ ես պընդանալ մտածումով մ’անծանոթ,
Վերքերս օծել նոր աստղի մը մեղրակաթ շողյունով,
Ըսպիանալ թե կըրանամ, թե կըրնամ ես զըմըռսվիլ,
Հայտնե՛ ինծի… Սակայն դու աստվածորե՜ն կը լըռես.
Լուսացայտ մատըդ միայն ինձ ցույց կու տա զոհանվեր
Պարանը սուրբ` զոր քու մահդ իմ վախճանիս կըտակեց.
Կը հասկընամ թե անոր շուլլվելով է միայն
Որ սիրտս ըսփինքսը կ’ըլլա, վիշտըս գաղտնիքը անոր
Եվ ես զոհի մը ցընթող ճենճերին պես կը հասնիմ
Նիրվանայիդ և քեզի, հավերժակա՜ն Հանգիստին…
5. ԱՌԿԱՅԾ ՃՐԱԳ
Յաղթանակի գիշերն է այս տօնական.-
Հարս, եղ լեցուր ճրագին:
Պիտի դառնայ տղաս կռիւեն յաղթական.-
Հարս, քիթն առ պատրույգին:
Սայլ մը կեցաւ դըան առջեւ, հորին քով.-
Հարս, վառէ լույսը ճրագին:
Տըղաս կուգայ ճակատն հըպարտ դափնիով.-
Հարս, բեր ճրագը շեմին:
Բայց...սայլին վրայ արի՞ւն եւ սո՞ւգ բեռցեր են...
Հարս, ճրագդ ասդին երկարէ:
Հերոս տղաս... հոն զարնուած է սըրտէն.-
Ախ, Հարս, ճրագըդ մարէ...
6. ԽԵՂԴՎԱԾ ՄԻՋԱՏԸ
Գարնան բույրերեն արբշիռ` ինկար դուն
Աչքիս մեջ` որ քեզ ծով մ’եղավ անհուն:
Ափունքի մը հույսով ի զուր լըլկեցիր
Թևերդ այդ մըռայլ ալիքներուն վրա`
Որոնց տակ կ’ապրեր ցավը դավադիր,
Ցա՛վն` որ քեզ ճըմռեց, ըրավ հեղձամահ:
Հետո կոպս իջավ վըրադ` ամպի պես`
Եվ բիբըս հոգվույս լույսով ողողված,
Գերեզմա՛նդ եղավ: Նույն արցունքն ըզքեզ
Ըսպաննեց, և նույն արցունքը ողբաց:
Դուն հետաքըրքիր մեղքըդ քու մահով
Քավեցիր, ես իմս` ակամա լացով:
Գիտեմ թե քեզի եղավ ո՜րքան վիշտ
Լուծվիլը հեռու կառերուն ծոցեն`
Որոնց շուրջն ուրախ կը բըզզայիր միշտ`
Կարծելով երգիդ ականջ կը դընեն
Իրերը բոլոր, կամ քուկըդ է արփին
Եվ տարափներուն մասրենին նըրբին:
Եվ քուկըդ կ’ըլլար տիեզերքն անհուն`
Երբոր կ’իշխեիր հորիզոններուն
Մրըրկին թևին վրա: Ո՜վ կյանք երջանիկ,
Կ’անցնեիր ծաղրով կարծես անտառին
Գոռ ծըփանքներեն, երբ շուրջըդ` քաղցրիկ`
Խիժոտ գիհերեն հար կը խընկեին:
Բայց, ավա՜ղ, բախտիդ մարդն էր աչք տընկած,
Եվ ահա քեզ այդ աչքին մեջ որսաց:
Հոն մեռար: Վերջին բըզզյուներդ ողոք
Մըտերիմ զեփյուռ մ’ի զո՜ւր կանչեցին
Մահվանդ օգնության. ան չեկավ. ո՛չ ոք
Իշխեց մոտենալ մարդկային աչքին:
7. ԲԱՆՎՈՐՈՒՀԻՆ
Պատուհանիս տակեն, ամեն առավոտ,
Ուրվականի պես կ'անցնիս.
Եվ կուսագեղ գլուխդ միակ կ'արտասվե
Տերևաթափ վարդենիս:
Լուռ թաղին մէջ կը լսեմ քայլդ, ու զարթնող
Շունն՝ որ վըրադ կը հաչե՜.
Կամ կը լսեմ քունիս մեջեն ձայնն հազիդ՝
Որ ծոցդ աղվոր կը տանջե:
Եվ կը խորհիմ թե քընատ ես և նոթի,
Իրանդ հովեն կը դողա.
Եվ կը նըստի գանգուրներուդ վըրա, քո՜ւյր,
Եղյամն իբրև շափուղյա:
Կամ մուճակներ են պատըռված, փողոցին
Ջուրն անոնց մեջ կը ճողփա.
Կամ ետևեդ շըվայտորեն կը սուլե
Սըրիկա մը անոպա:
Ես կը խորհիմ թե, տան մեջ, մայրդ է հիվանդ.
Ցամքած է ձեթն ալ ճրագին.
Ու դուն կ'երթաս գործատան մեջ աշխատիլ
Լույսին համար ու կյանքին:
Ես կը խորհի՜մ – և խենթի պես կը բաղձամ
Վար իջնել, քո՜ւյր դալկադեմ,
Քո՜վըդ իջնել, համբուրել ձեռքըդ նիհար,
Եվ հըծծել. – Քեզ կը սիրեմ: –
Կը սիրեմ վիշտդ՝ որ իմ վիշտս է գերագույն,
Կը սիրեմ կուրծքըդ քանդված՝
Որուն մեջ դեռ կը համառի Սերդ երգել
Արտույտի պես սըրարբած:
Կը սիրեմ քու անոթույունդ ու ծարավդ,
Եվ ոսկորներդ ուժասպառ.
Ես կը սիրեմ կույս աղիքներըդ ցամաքած,
Մազերուդ սուգն՝ ուսեդ վար:
Եվ ես կ'ուզեմ ամփոփել քեզ սըրտի՜ս վրա
Տատրակի պես տարագիր,
Տալ ուժըս քեզ, մըրցանակներըս փառքի,
Եվ ազգանունս անբասիր.
Կուրծքըս վահան ընել կուրծիդ նըշավակ,
Եվ քողն ըլլայ պատիվիդ,
Գրանիտե բազուկիս տակ պաշտպանել
Սեռըդ ու գեղդ անժըպիտ:
Կ'ուզեմ քեզ տալ ինչ որ պայքարն ինձ տըվավ,
Ինչ որ խլեցի մարտերով,
Քեզ պըսակել արյունիս գույնն ունեցող
Հաղթանակիս վարդերով:
Միայն թե դուն չըլլաս դըժգույն ու քաղցած,
Արևուն տակ չըհազաս,
Մորըդ վերև չըմարի ճրագն, ու, – ո՜վ քույր, –
Դուն գործատուն ա´լ չերթաս:
8. ՄԵՆԱՎՈՐ
Դեկտեմբերի պայծառափայլ իրիկուն.
Երկընքին տակ, ադամանդի նըման ցուրտ,
Ուղեկորույս հովը կ’անցնի մայելով:
Վըճիտ լույսերն աստղերուն
Արյուն կու լա սառույցին վրա լճակին:
Հոգիս կառչած մըտածումի մը համառ`
Կը սպասե գոց պատուհանին ետև լուռ…
Չեկա՜վ. –«Եվ ա՛լ պիտի չըգամ»,– ըսավ ան:
Որբ շեմիս վրա մըխիթարիչ քայլն անոր
Պիտի բընավ չըծաղկի. և դեռ հոգիս կը սպասե՜:
Ի՜նչ մենավոր սենյակ, ի՜նչ կյանք մոռացըված.
Հիշատակի մեջ հանկարծ կը փըղձկի
Սիրտըս տըրտում… Կը փըղձկի՜…
Ըզգացումներն հանկարծ կուլան մութին մեջ,
Քաղցըր, տըրտում, անհագո՜ւրդ:
Եվ կը խըմեն շրթունքներես
Արտասուքներս հոսանուտ:
Ո՜հ, ի՛նչ ցուրտ է հոս, Տե՛ր իմ.
Հանգեր է կայծը վերջին
Կըրակարանիս մեջը քամի՜ն կ’ողբերգե:
Կը զգամ եղյամն այս թողլըքված խուցին մեջ,
Որ մազերուս վըրա սև
Ձյունասպիտակ ծաղիկներն իր կը բանա.
Բոլոր աստղերն, երկինքեն վար սառնաշիթ,
Օրհասական յուղն օծման
Ճակատիս վրա կը հեղուն:
Կահերուն տակ թաքթաքուր
Ամեն վայրկյան մութն ավելի կը բարդի,
Կը տարածե անկողինիս վրա արդեն
Դամբանական ծածկույթը իր սևաշղարշ:
Ո՛հ, չեմ ուզեր, ես չեմ ուզեր այս ժամուն
Լամբարիս լույսը մատնիչ.
Վարագույրիս ժանյակներեն կաթկըթող
Լուսնկան բա՛վ է ինծի:
Մարդիկներուն շըռայլորեն տալե վերջ
Ավյուն և սեր, ծաղիկներն իմ էության,
Գըտնել զանոնք միշտ ծանծաղ,
Գըտնել Աստված միշտ ըսփինքս
Ոչնչությունը պըճնող,
Եվ հեռացվիլ այն սիրելի էակեն`
Որուն թարթափը կոպերուն կը բավեր
Արծարծելու համար կրակներն արյունիս,
Միսիս ճենճերն, սըրտիս բուրվառն հոտևան,
Հիմա, ավա՜ղ, ի՞նչ կը մընա ալ ինծի.
Մոխի՜ր, մոխի՜ր, և ավերա՜կ. և նույնիսկ
Խորունկ սոսկում մ’իմ իսկ անձիս նայելու:
Ո՜հ, չեմ ուզեր, ես չեմ ուզեր այս ժամուն
Լամբարիս լույսը մատնիչ:
Երբ ա՛լ դատարկ է հոգին
Ահավոր է տեսնել հատակը անոր:
Փլատակներուս կանգուն մնացած կատարին
Լուսնին ոսկի ծեփող մեկ շողը բա՛վ է:
Ես չե՜մ ուզեր լամբարիս լույսը մատնիչ.
բայց լուսինն ալ, ավաղ, լուսինն ալ ահա
Հո՛ն, դըրացի երդին ետև ծածկվեցավ:
Հովը կու լա, կը կաղկանձե, կը թըռչի:
Կրակարանիս մեջ պաղեր է մոխիրն իսկ:
Հովը կ’ոռնա… հովը բացավ մեղմորեն
Պատուհանիս փեղկը հին:
Ո՜հ, ո՜վ Տեր իմ, ո՜վ Տեր իմ,
Չայցելված ասյ սենյակը ո՜րքան ցուրտ է.
Արցունք մ’ահա մարգարտի պես սառեցավ
Ծայրին վըրա թարթիչիս,
Եվ սիրտըս դեռ տըրտո՜ւմ տրտո՜ւմ կը փըղձկի:
(ՇԱՐՈՒՆԱԿԵԼԻ)
|
