VIP Forums Muzblog Chat Games Gallery. Форум, муздневники, чат, игры, галлерея.

Speechless · 20 Jan 07, 02:07

Համո Սահյան

1914 – 1993

ԿԵՆՍԱԳՐՈՒԹՅՈՒՆ

Բանաստեղծ Համո Սահյանը (Հմայակ Սահակի Գրիգորյան) ծնվել է Սիսիանի շրջանի (այժմ՝ Սյունիքի մարզ) Լոր գյուղում: 1937 թ. ավարտել է Բաքվի երկամյա հայկական ուսուցչական ինստիտուտը: Մասնակցել է Հայրենական մեծ պատերազմին: Աշխատել է մի շարք թերթերում և ամսագրերում, որոնց թվում Բաքվի «Խորհրդային գրող» ամսագրում, «Կոմունիստ» և «Ավանգարդ» թերթերում, «Ոզնի» հանդեսում: 1965 – 1967 թթ. եղել է «Գրական թերթի» գլխավոր խբագիրը:

Հ. Սահյանի բանաստեղծությունները տպագրվել են դեռևս 30-ական թվականներից, սակայն նա համընդհանուր ճանաչման է արժանացել ռազմաճակատում գրած «Նաիրյան դալար բարդի» բանաստեղծությամբ, որը հատկանշվում է Հայաստան երկրի հանդեպ կարոտի հուզական բռնկումով և անմիջականությամբ:

Համո Սահյանի առաջին գիրքը` «Որոտանի եզերքին» բանաստեղծությունների ժողովածուն տպագրվել է 1946 թ.: Այստեղ դրսևորվում էր Սահյանի բանաստեղծական ընդհանուր ուղղվածությունը` սեր հայրենի բնաշխարհի ու մարդու նկատմամբ: Հաջորդ` «Առագաստ» (1947), «Սլացքի մեջ» (1950), «Ծիածանը տափաստանում» (1953), «Բարձունքի վրա» (1955), «Նաիրյան դալար բարդի» (1958) ժողովածուներում ավելի է ընդլայնվում Համո Սահյանի պոեզիայի թեմատիկ ընդգրկումը:

1972թ. լույս է տեսնում Սահյանի «Սեզամ, բացվիր» ժողովածուն, որի համար 1975թ նա արժանանում է պետական մրցանակի: «Իրիկնահաց» (1977), «Կանաչ, կարմիր աշուն» (1980), «Դաղձի ծաղիկ» (1986) ժողովածուներով հեղինակը բերում է մարդկային դրամատիկ ապրումների ու ճակատագրի քնարերգությունը` բանաստեղծության բնապաշտական տարերքը հագեցնելով նոր, առավել անհատական, մտերմիկ բովանդակությամբ:

Համո Սահյանի ստեղծագործության մեջ մեծ թիվ են կազմում անցյալին, մանկությանը նվիրված բանաստեղծությունները, որոնք ունեն արդիական իմաստավորում, հասարակական հնչեղություն: Նա իրեն հատուկ բառամթերքով անդրադարձնելով իր զգայական աշխարհը` հասնում է լեզվաոճական ինքնատիպության ու կայունության: Նա թարգմանել է Ա. Պուշկինի, Ս. Եսենինի, Գ. Լորկայի և այլ բանաստեղծների ստեղծագործություններից:

Պարգևատրվել է Հոկտեմբերյան հեղափոխության, Աշխատանքային Կարմիր դրոշի և «Պատվո նշան» շքանշաններով:

1998թ. հետմահու լույս է տեսնում Համո Սահյանի «Ինձ բացակա չդնեք» անտիպ բանաստեղծությունների ժողովածուն:

Speechless · 20 Jan 07, 02:07

ՏԱՐ ԻՆՁ, ԺԱՄԱՆԱԿ

Առ քո թևերին, տար ինձ, ժամանակ,
Ես ետ մնալուց շատ եմ վախենում:
Հուշերից որքան հեռու եմ կենում,
Մեկ է, կապում են թևերս նրանք:

Ակնթարթի մեջ դու կուլ ես տալիս
Այնպիսի մի նոր հավիտենություն,
Որ խոսքս հազիվ հասած բերանիս,
Դառնում է արդեն խորին հնություն:

Դուրս հանիր ինձ այս մթին կիրճերից,
Որ քեզ հասկանամ և ինձ ճանաչեմ:
Փրկիր ինձ այս խուլ ախ ու ճիչերից,
Տուր ինձ քո ոգին, որ ես շառաչեմ:

Տուր ինձ քո ոգին, որ ես շառաչեմ,
Որ ես դադարեմ հանդարտ հոսելուց,
Ինձնից խոսելուց քեզնից չամաչեմ,
Ինձնից չամաչեմ քեզնից խոսելուց:

Տուր ինձ քո ոգին, քո միտքը ներհուն,
Առ ինձ հանճարեղ քո տարերքի մեջ,
Որ չմոլորվեմ քո ոլորտներում
Եվ իմ հոգու բարդ տիեզերքի մեջ:

Պարզեցրու, զտիր խոհերն իմ խառնակ,
Առ քո թևերին, տար ինձ, ժամանակ:

Speechless · 20 Jan 07, 02:08

ԱՅՍ ՔԱՐԱՆՁԱՎՆԵՐՆ

Այս քարանձավներն` անկոպ ու անբիբ
Աչքերն են անգիր հավիտենության:
Այս պարզ ու պղտոր գետերն աշխարհի
Ասքերն են անգիր հավիտենության:
Կիրճեր կուլ տված կիրճերն այս մթին
Պատկերն են անգիր հավիտենության:
Արեգակն, անձրևն, օդն այս` մեզ տալիք
Պարտքերն են անգիր հավիտենության:
Կռիվ, կոտորած, դավ ու դառնություն—
Մեղքերն են անգիր հավիտենության:

Speechless · 20 Jan 07, 02:08

...ԵՎ ԱՐԺԵ՞Ր ԱՐԴՅՈՔ

...Եվ արժե՞ր արդյոք, որ աշխարհ գայիր:
Մի տուն, մի գլուխ պահելու համար,
Ժամանակավոր
Մի անմահություն շահելու համար
Արժե՞ր, որ այդքան կորուստներ տայիր:

Արժե՞ր, որ այդքան ժայռեր փշրեիր
Քարքարոտ մի հուն մտնելու համար,
Պարզ ու նախնական
Մի ճշմարտություն կրկնելու համար,
Մի բուռ ինքնություն գտնելու համար
Արժե՞ր, որ այդքան, այդքան փրփրեիր:

Արժե՞ր, որ այդքան դու քեզ քրքրեիր,
Երբ որ ուժերդ չէին ներելու`
Քո իսկ էության
Փախած բևեռներն իրար բերելու,
Արժե՞ր, որ այդքան հոգսեր կրեիր:

Երբ ամպրոպի պես չէիր պայթելու,
Չէիր վանելու այս մեղկ մարդկության
Եվ մարդու մեղքերն` աշխարհից հեռու,
Արժե՞ր, որ այդքան դու որոտայիր,
Եվ արժե՞ր արդյոք, որ աշխարհ գայիր:

Speechless · 20 Jan 07, 02:08

ՈԻՇ ԱՇՆԱՆ ԵՐԳԸ

Չվող թռչուններն անցան գնացին
Պարան առ պարան,
Շարան առ շարան անցան գնացին:
Ականջների մեջ
Վերջին որոտի կանչերը տարան
Ու վերջին կանաչ-կարմիրը տարան
Իրենց թեերին:
Աչքերում իրենց թափուր մնացած
Բույն-օջախների պատկերը տխուր
Եվ կտուցներին` իրենց թափառիկ,
Անգուշակելի ծիվ-ծիվը տարան:
Չվող թոչուններն անցան գնացին
Շարան առ շարան...
Մնացողները կծիկ են դառնում
Թրջվելու վախից
Եվ կամաց-կամաց բներն են քաշվում:
Ծառերը մրսած մատ ների վրա
Իրենց քրքրված ստվեր-կմախքի
Կողերն են հաշվում:
Մի ուշքը շաղված շնչահատ քամի,
Շուրթերի վրա
Խոնավ շրշյունը խազալ-խաշամի,
Սատանան գիտի թե ո՞ւր է տանում:
Ցուրտ է, կմեռնի մամուռն անտառում:

Speechless · 20 Jan 07, 02:09

ՄԻ ՏԵՂ ԻՇԽԱՆ ՈՒ ՏԵՐ

Մի տեղ իշխան ու տեր,
Մի տեղ համեստ հովիվ,
Մի տեղ ճորտ եմ եղել,
Մեկին մոտ-մտերիմ,
Մեկին հազիվ ծանոթ,
Մեկին խորթ եմ եղել:
Մի օր զարթնած անտառ,
Մի օր հնձած հովիտ,
Մի օր կորդ եմ եղել:
Ինչ եղել եմ, եղել,—
Միայն չասեք, թե ես
Ավելորդ եմ եղել:
Ես կատարյալ մարդու,
Մարգարեի, աստծո
Հավակնորդ եմ եղել:
Ես և բարձր եմ եղել,
Եվ շիտակ եմ եղել
Իմ երազի նման,
Եվ իմ անցած երկար
Ճանապարհի նման
Խորդուբորդ եմ եղել:

Speechless · 20 Jan 07, 02:10

ՍԱՐԱՀՈՎԻՏ

Իմ հեռավորհեռու սարահովիտ,
Երգս բույրն ունենար սևահողիդ:

Իմ հեռավորհեռու սարահովիտ,
Երգս շունչն ունենար սարահովիդ:

Իմ հեռավորհեռու սարահովիտ,
Երգս կանչն ունենար սարահավիդ:

Իմ հեռավորհեռու սարահովիտ,
Երգս ոտքերն ընկներ արարողիդ:

Today's Posts
Last two days	Last 3 days
Last week	Today's Posts LIFE

20 Jan 07, 02:07	#1 (permalink)
Speechless No Matter Who VIP Ultra Club Join Date: Nov 2006 Location: Big City Age: 37 Posts: 20,519 Rep Power: 38	Համո Սահյան (Амо Сагян ) Համո Սահյան 1914 – 1993 ԿԵՆՍԱԳՐՈՒԹՅՈՒՆ Բանաստեղծ Համո Սահյանը (Հմայակ Սահակի Գրիգորյան) ծնվել է Սիսիանի շրջանի (այժմ՝ Սյունիքի մարզ) Լոր գյուղում: 1937 թ. ավարտել է Բաքվի երկամյա հայկական ուսուցչական ինստիտուտը: Մասնակցել է Հայրենական մեծ պատերազմին: Աշխատել է մի շարք թերթերում և ամսագրերում, որոնց թվում Բաքվի «Խորհրդային գրող» ամսագրում, «Կոմունիստ» և «Ավանգարդ» թերթերում, «Ոզնի» հանդեսում: 1965 – 1967 թթ. եղել է «Գրական թերթի» գլխավոր խբագիրը: Հ. Սահյանի բանաստեղծությունները տպագրվել են դեռևս 30-ական թվականներից, սակայն նա համընդհանուր ճանաչման է արժանացել ռազմաճակատում գրած «Նաիրյան դալար բարդի» բանաստեղծությամբ, որը հատկանշվում է Հայաստան երկրի հանդեպ կարոտի հուզական բռնկումով և անմիջականությամբ: Համո Սահյանի առաջին գիրքը` «Որոտանի եզերքին» բանաստեղծությունների ժողովածուն տպագրվել է 1946 թ.: Այստեղ դրսևորվում էր Սահյանի բանաստեղծական ընդհանուր ուղղվածությունը` սեր հայրենի բնաշխարհի ու մարդու նկատմամբ: Հաջորդ` «Առագաստ» (1947), «Սլացքի մեջ» (1950), «Ծիածանը տափաստանում» (1953), «Բարձունքի վրա» (1955), «Նաիրյան դալար բարդի» (1958) ժողովածուներում ավելի է ընդլայնվում Համո Սահյանի պոեզիայի թեմատիկ ընդգրկումը: 1972թ. լույս է տեսնում Սահյանի «Սեզամ, բացվիր» ժողովածուն, որի համար 1975թ նա արժանանում է պետական մրցանակի: «Իրիկնահաց» (1977), «Կանաչ, կարմիր աշուն» (1980), «Դաղձի ծաղիկ» (1986) ժողովածուներով հեղինակը բերում է մարդկային դրամատիկ ապրումների ու ճակատագրի քնարերգությունը` բանաստեղծության բնապաշտական տարերքը հագեցնելով նոր, առավել անհատական, մտերմիկ բովանդակությամբ: Համո Սահյանի ստեղծագործության մեջ մեծ թիվ են կազմում անցյալին, մանկությանը նվիրված բանաստեղծությունները, որոնք ունեն արդիական իմաստավորում, հասարակական հնչեղություն: Նա իրեն հատուկ բառամթերքով անդրադարձնելով իր զգայական աշխարհը` հասնում է լեզվաոճական ինքնատիպության ու կայունության: Նա թարգմանել է Ա. Պուշկինի, Ս. Եսենինի, Գ. Լորկայի և այլ բանաստեղծների ստեղծագործություններից: Պարգևատրվել է Հոկտեմբերյան հեղափոխության, Աշխատանքային Կարմիր դրոշի և «Պատվո նշան» շքանշաններով: 1998թ. հետմահու լույս է տեսնում Համո Սահյանի «Ինձ բացակա չդնեք» անտիպ բանաստեղծությունների ժողովածուն:
	__________________ Даже перед тем как открыть шкаф, сперва постучи.

20 Jan 07, 02:07	#2 (permalink)
Speechless No Matter Who VIP Ultra Club Join Date: Nov 2006 Location: Big City Age: 37 Posts: 20,519 Rep Power: 38	ՏԱՐ ԻՆՁ, ԺԱՄԱՆԱԿ Առ քո թևերին, տար ինձ, ժամանակ, Ես ետ մնալուց շատ եմ վախենում: Հուշերից որքան հեռու եմ կենում, Մեկ է, կապում են թևերս նրանք: Ակնթարթի մեջ դու կուլ ես տալիս Այնպիսի մի նոր հավիտենություն, Որ խոսքս հազիվ հասած բերանիս, Դառնում է արդեն խորին հնություն: Դուրս հանիր ինձ այս մթին կիրճերից, Որ քեզ հասկանամ և ինձ ճանաչեմ: Փրկիր ինձ այս խուլ ախ ու ճիչերից, Տուր ինձ քո ոգին, որ ես շառաչեմ: Տուր ինձ քո ոգին, որ ես շառաչեմ, Որ ես դադարեմ հանդարտ հոսելուց, Ինձնից խոսելուց քեզնից չամաչեմ, Ինձնից չամաչեմ քեզնից խոսելուց: Տուր ինձ քո ոգին, քո միտքը ներհուն, Առ ինձ հանճարեղ քո տարերքի մեջ, Որ չմոլորվեմ քո ոլորտներում Եվ իմ հոգու բարդ տիեզերքի մեջ: Պարզեցրու, զտիր խոհերն իմ խառնակ, Առ քո թևերին, տար ինձ, ժամանակ:
	__________________ Даже перед тем как открыть шкаф, сперва постучи.

20 Jan 07, 02:08	#3 (permalink)
Speechless No Matter Who VIP Ultra Club Join Date: Nov 2006 Location: Big City Age: 37 Posts: 20,519 Rep Power: 38	ԱՅՍ ՔԱՐԱՆՁԱՎՆԵՐՆ Այս քարանձավներն` անկոպ ու անբիբ Աչքերն են անգիր հավիտենության: Այս պարզ ու պղտոր գետերն աշխարհի Ասքերն են անգիր հավիտենության: Կիրճեր կուլ տված կիրճերն այս մթին Պատկերն են անգիր հավիտենության: Արեգակն, անձրևն, օդն այս` մեզ տալիք Պարտքերն են անգիր հավիտենության: Կռիվ, կոտորած, դավ ու դառնություն— Մեղքերն են անգիր հավիտենության:
	__________________ Даже перед тем как открыть шкаф, сперва постучи.

20 Jan 07, 02:08	#4 (permalink)
Speechless No Matter Who VIP Ultra Club Join Date: Nov 2006 Location: Big City Age: 37 Posts: 20,519 Rep Power: 38	...ԵՎ ԱՐԺԵ՞Ր ԱՐԴՅՈՔ ...Եվ արժե՞ր արդյոք, որ աշխարհ գայիր: Մի տուն, մի գլուխ պահելու համար, Ժամանակավոր Մի անմահություն շահելու համար Արժե՞ր, որ այդքան կորուստներ տայիր: Արժե՞ր, որ այդքան ժայռեր փշրեիր Քարքարոտ մի հուն մտնելու համար, Պարզ ու նախնական Մի ճշմարտություն կրկնելու համար, Մի բուռ ինքնություն գտնելու համար Արժե՞ր, որ այդքան, այդքան փրփրեիր: Արժե՞ր, որ այդքան դու քեզ քրքրեիր, Երբ որ ուժերդ չէին ներելու` Քո իսկ էության Փախած բևեռներն իրար բերելու, Արժե՞ր, որ այդքան հոգսեր կրեիր: Երբ ամպրոպի պես չէիր պայթելու, Չէիր վանելու այս մեղկ մարդկության Եվ մարդու մեղքերն` աշխարհից հեռու, Արժե՞ր, որ այդքան դու որոտայիր, Եվ արժե՞ր արդյոք, որ աշխարհ գայիր:
	__________________ Даже перед тем как открыть шкаф, сперва постучи.

20 Jan 07, 02:08	#5 (permalink)
Speechless No Matter Who VIP Ultra Club Join Date: Nov 2006 Location: Big City Age: 37 Posts: 20,519 Rep Power: 38	ՈԻՇ ԱՇՆԱՆ ԵՐԳԸ Չվող թռչուններն անցան գնացին Պարան առ պարան, Շարան առ շարան անցան գնացին: Ականջների մեջ Վերջին որոտի կանչերը տարան Ու վերջին կանաչ-կարմիրը տարան Իրենց թեերին: Աչքերում իրենց թափուր մնացած Բույն-օջախների պատկերը տխուր Եվ կտուցներին` իրենց թափառիկ, Անգուշակելի ծիվ-ծիվը տարան: Չվող թոչուններն անցան գնացին Շարան առ շարան... Մնացողները կծիկ են դառնում Թրջվելու վախից Եվ կամաց-կամաց բներն են քաշվում: Ծառերը մրսած մատ ների վրա Իրենց քրքրված ստվեր-կմախքի Կողերն են հաշվում: Մի ուշքը շաղված շնչահատ քամի, Շուրթերի վրա Խոնավ շրշյունը խազալ-խաշամի, Սատանան գիտի թե ո՞ւր է տանում: Ցուրտ է, կմեռնի մամուռն անտառում:
	__________________ Даже перед тем как открыть шкаф, сперва постучи.

20 Jan 07, 02:09	#6 (permalink)
Speechless No Matter Who VIP Ultra Club Join Date: Nov 2006 Location: Big City Age: 37 Posts: 20,519 Rep Power: 38	ՄԻ ՏԵՂ ԻՇԽԱՆ ՈՒ ՏԵՐ Մի տեղ իշխան ու տեր, Մի տեղ համեստ հովիվ, Մի տեղ ճորտ եմ եղել, Մեկին մոտ-մտերիմ, Մեկին հազիվ ծանոթ, Մեկին խորթ եմ եղել: Մի օր զարթնած անտառ, Մի օր հնձած հովիտ, Մի օր կորդ եմ եղել: Ինչ եղել եմ, եղել,— Միայն չասեք, թե ես Ավելորդ եմ եղել: Ես կատարյալ մարդու, Մարգարեի, աստծո Հավակնորդ եմ եղել: Ես և բարձր եմ եղել, Եվ շիտակ եմ եղել Իմ երազի նման, Եվ իմ անցած երկար Ճանապարհի նման Խորդուբորդ եմ եղել:
	__________________ Даже перед тем как открыть шкаф, сперва постучи.

20 Jan 07, 02:10	#7 (permalink)
Speechless No Matter Who VIP Ultra Club Join Date: Nov 2006 Location: Big City Age: 37 Posts: 20,519 Rep Power: 38	ՍԱՐԱՀՈՎԻՏ Իմ հեռավորհեռու սարահովիտ, Երգս բույրն ունենար սևահողիդ: Իմ հեռավորհեռու սարահովիտ, Երգս շունչն ունենար սարահովիդ: Իմ հեռավորհեռու սարահովիտ, Երգս կանչն ունենար սարահավիդ: Իմ հեռավորհեռու սարահովիտ, Երգս ոտքերն ընկներ արարողիդ:
	__________________ Даже перед тем как открыть шкаф, сперва постучи.

VIP Forums Muzblog Chat Games Gallery. Форум, муздневники, чат, игры, галлерея.

Literature and Culture Literature – are news, that will never become out of date. (Ezra Pound) When everything is forgotten, culture remains. (Edward Errio)

Համո Սահյան (Амо Сагян )